Миний өсгөсөн охин

Сурвалжилсан тэмдэглэл

                                                             Миний өсгөсөн охин

Зүрхний эсийн үхлийг зогсоох эмийг боловсруулсан оюутан А.Дөлгөөний ойр дотны хүн болох Цэрэндоржгуайтай ярилцлаа. 

Та хэдэн онд МУИС-д орсон вэ?

1962 онд ороод 1967 онд төгссөн 5 жил сураад дунд нь 1 жилийн  чөлөө авсан.

Тэр үед хэдэн хүүхэд төгссөн вэ?

23 сурагч төгссөн байсан. Өөр өөр мэргэжлээр төгссөн. Төгсөнгүүтээ ажлын хуваарь авч ажилладаг байсан үедээ. Намайг төгсөхөд Хөвсгөл аймагт ажиллах хуваарь өгсөн Тэр үед албан журмаар хуваарилдаг байсан. Манай нөхөр Дарханы банкны даргаар очиход 3 хүүхдээ өгч явуулаад би өөрөө дотуур байранд байдаг байлаа. Хүмүүсийг ажилд хуваарилдаг боловсролын яамны боловсон хүчин гэж байдаг байсан. Тэгээд би ороод:

         Манай гэр бүл Налайхад байдаг. Налайхад багшийн оронтоо байна уу гэхэд байхгүй гээд их л зэмлэсэн. Тэгээд хаяад Налайх руу явсан. Тэгээд манай нөхөр яаманд нялх хүүхэдтэй Налайхад гэр бүлээрээ амьдардаг гэж хэлэхэд 7 хоногийн дараа надад дипломыг маанаь өгч явуулсан байсан.

          Тэгээд Налайхад ажил байхгүй. Чиний сурсан мэдсэн бүхэн чинь мартагдах нь дээ гэсэн юм.  Удалгүй би  цэцэрлэгийн багшаар ажилд орж 3сар гаруй энэ ажлыг хийсэн. Тэгээд дараа нь бага ангийн багш болсон. Цэцэрлэгийн багшаас ч хэцүү ажил даа.  Тэгээд байж байсан чинь 8 жилийн сургуульд биологи газарзүй багшийн орон тоо гарсан. Ашгүй Хими биологийн багш тэтгэвэрт гарч намайг ажилд авсан даа.

        1971 онд жирэмснийхээ амралтыг аваад 45 хоногийн дараа хүүгээ яслид өгөөд ажилдаа орсон. Нэг удаа намын төв хорооноос дуудсан. Тэгээд явж ирэхдээ Дархны банканд намайг даргаар томилсон. Тэгээд ЗИЛ машин хөлслөөд Дархан руу 6 жаахан хүүхэдтэйгээ вагоноор явсан. Төв хорооны  томилолтоор. Тэгээд очсон чинь 2 өрөө байранд орсон . Дотор талд нь хүн суухын аргагүй эрүүл ахуй муу байр байсан . Тэнд тэр чигээрээ Оросууд амьдардаг байсан.Өвөлжингөө пясаатай ноцолдсон доо.

Тэндээ мэргэжлээрээ багшилж байгаад бага хүүгээ төрүүлсэн дээ. Тэгээд байрандаа засвар хийж томруулсан. Дараа шинэ байранд орж 28 жил амьдарч, 28 жил багшилсан. Олон ч арав төгсгөсөндөө. Шарын голд 10 жил багшаар ажилласан.

Тэгээд 1990 он болоод Ардчилал гарч , Дархан руу эргэн нүүж ирсэн. Тэгээд Дөлгөөн төрсөн дөө. Дөлгөөнөө би өсгөсөн.

Таны нас сүүдэр вэ?

Одоо би 73 тай.

Таны нийт хэдэн шавь нар байна вэ?

Их бий дээ Ихэнх нь эмч багш нар.

Дөлгөөн аль сургуульд сурдаг байсан вэ?

Хобби ороход 3н хичээлийн шалгалт авсан.  Бүгдэд  нь тэнцсэн. 9-р ангидаа болзолт шалгалтанд тэнцэж 2-р байранд орсон боловч тэр сургуульд яваагүй. Дараа жил 100%-ийн тэтгэлэгтэйгээр тэнцээд явна гэж байсан. Хоббид онц сураад жилийн төлбөрт нь хөнгөлөлт хийсэн. Тэгээд 9 ангиа төгсөөд 10 ангидаа дахин шалгалтанд орж тэнцэн 10,11-р  ангид интернешнелд орж тэнцэн төгсөхөд нь 200 долларын шагнал авсан. Мөнх Японы Токиогийн их сургуульд шалгалт өгч тэнцэн 5 жил  100 хувийн тэтгэлэгтэй суралцанд Америкийн  Альберт Эйнштений их сургуульд тэнцэн одоо 3 курст суралцаж,.Багаасаа хичээнгүй мундаг сурдаг хүүхэд байсан.7 настайд нь сургуульд оруулсан. Нийгмийн идэвхт оролцоотой юм юманд махран суралцдаг хүүхэд байсан. 7хоногт 2 цагаар төгөлдөр хуурын дугуйланд суралцуулсан. Хавар төгөлдөр хуур сурчихсан байсан. Урлаг хүний хүмүүжилд их  нөлөөлдөг. Хүнийг уян зөөлөн нинжин сэтгэлтэй болгож хүн ёсны төлөвшлийг олж авахад гол тулгуур болдог зүйл бол урлаг юм.  Англи, Япон  хэлийг унаган хэл шигээ суралцсан. Гоозүй, ариун цэвэр, эмх цэгцэнд ч  суралцсан. 2-р ангид байхад нь ээж нь Солонгос руу явсан. Тэгээд зунжингаа манайд байсан.  4 ангиасаа эмээтэйгээ   12 ангиа төгстөл хамт байсан даа. Ээж нь Оросод мэргэжил дээшлүүлж суралцаж байсан.

    Манай Дөлгөөнөө дэлхийд данстай хүн юм.Зүрхний шигдээс өвчнийг эдгээх эмийг гаргаж авах эхний туршилт нь амжилттай болсон.

Хүүхдийг хүмүүжүүлэхэд юуг анхаарах вэ?

Хамгийн гол нь хүүхдийн дур сонирхолыг нь харж түүн рүү нь дөхүүлж өгөх хэрэгтэй.Хүүхдэд бага ангийн сургалт чухал.Хамаагүй сурах хэрэгтэй гэж шахаад байж болохгүй.

Бидэнд үнэтэй зөвлөгөө өгч амьдралынхаа баялаг туршлагыг хуваалцсанд танд маш их баярлалаа. Танд эрүүл энх азжаргал хамгийн сайн сайхан бүхнийг хүсэн ерөөе